Advaita Vedanto

Serio de artikoloj pri Hinda filozofio

Ortodoksaj skoloj Njája Vaišéšika Sánkhja Jogo Karma Mimamsa Vedanto Advaita Viŝiŝtadvaita Dvaita

Neortodoksaj skoloj Ĉarvaka Ĝajnismo Budhismo Hinajano Mahajano Vaĝrajano Theravado Granda personecoj Antikvo Kapila Patanĝali Gótama Kanada Ĝaimini Vjása Markandéja Pánini Mezepoko Adi Ŝankara Ramanuĝa Madhva Nimbarka Vallabha Madhusūdana Namadéva Tukaram Tulsidas Kabir Vasugupta Ĉaitanja Novepoko Sri Ramakriŝna Mohandas Karamchand Gandhi S. Radhakriŝnan Svami Vivékananda Ramana Maharŝi Sri Aŭrobindo Svami Sivananda Ánanda Ĉómarasvami

Advaita, Advaita Vedanto aŭ Advaita Vedanta (en sanskrito: अद्वैत वेदान्त, IAST: Advaita Vedānta, laŭvorte, "ne-dueco") estas skolo de Hindua filozofio kaj de hinduismo, kaj origine konata kiel Puruṣavāda,^[1][2] estas klasika sistemo de spirita realigo en la hindia tradicio.^[3] La termino Advaita referencas al la ideo ke provizoraj "aferoj" estas finfine nerealaj, aperoj de Brahmo, kio estas nure realo; kaj ke la vero mem, atmo, ne estas diferenca el Brahmo.^[4][5][6]

La sekvantoj de tiu skolo estas konataj kiel Advaita Vedantin-oj, aŭ ĝuste Advait-anoj,^[7] kaj ankaŭ kiel Maĝavad-anoj, simile al Madhyamaka Budhismo,^[8][9][10] rilate al la fenomena mondo kiel simpla apero de plureco, spertita tra la sent-impresoj de nescio (avidĝa), nome iluzio supertrudita (adhĝāsa) sur la nura realo de Brahmo.^[11] Ili serĉas spiritan liberigon tra agnosko de tiu iluzieco de la fenomena mondo kaj akiro de la vidĝā (kono)^[12] de la propra vera identeco kiel Atman, kaj de identeco de Atman kaj Brahman.^[13][14][15]

Advaita Vedanta havas siajn radikojn el la plej malnovaj Upaniŝadoj. Ĝi baziĝas sur tri tekstaj fontoj nome la "Prasthanatraĝi". Ĝi havigas "unuecan interpreton de la tuta korpuso de la Upaniŝadoj",^[16] de la "Brahma Sutra", kaj de Bagavada Gito.^[17][18] Advaita Vedanta estas la plej antikva estanta sub-skolo de Vedanto, kiu estas unu el la ses ortodoksaj (āstika) Hinduaj filozofioj (darśana). Kvankam ties radikoj venas el la 1a jarmilo a.K., la plej elstara reprezentanto de la Advaita Vedanta estas konsiderata de la tradicio la 8-a-jarcenta fakulo Adi-Ŝankaro.^[19][20][21]

Advaita Vedanta emfazas Jivanmukti, nome ideo ke mokŝa (libereco, liberigo) estas atingebla en tiu ĉi vivo kontraste al la aliaj hindiaj filozofioj kiuj emfazas videhamukti, aŭ mokŝa post la morto.^[22][23] La skolo uzas konceptojn kiel Brahmo, Atmo, Maĝa (iluzio, Avidĝa, meditado kaj aliaj kiuj troviĝas en la gravaj hindiaj religiaj tradicioj,^[18][24][25] sed interpretas ilin laŭ sia propra vojo al siaj teorioj de "mokŝa".^[26][27] Advaita Vedanta estas unu el la plej studitaj kaj plej influaj skoloj de klasika hindia pensaro.^[28][29][30] Multaj fakuloj priskribas ĝin kiel formo de monismo,^[31][32][33] dum aliaj priskribas la Advaita filozofion kiel neduisma.^[34][35] Advaita estas konsiderata filozofio aŭ spirita vojo pli ol religio, ĉar ĝi ne postulas de la sekvantoj esti partikulara kredo aŭ sekto.^[36][37][38]

Advaita influis kaj estis influita de variaj tradicioj kaj tekstoj de Hinduaj filozofioj kiel Sánkhja, Jogo, Njája, aliaj sub-skoloj de Vedanto, nome Viŝnuismo, Ŝivismo, la Puranoj, la "Agama", same kiel sociaj movadoj kiel la Bhakti movado.^[39][40][41] Trans Hinduismo, Advaita Vedanto interagadis kaj disvolviĝis kun la aliaj tradicioj de Hindio kiel Ĝajnismo kaj Budhismo.^[42] La tekstoj de Advaita Vedanto eksponas ampleksan gamon de temoj el idealismo, inklude iluziismon, al realismaj aŭ preskaŭ realismaj sintenoj esprimitaj en la furaj verkoj de Ŝankara.^[43] En nuntempo, ties vidpunktoj aperas en variaj nov-vedantaj movadoj.^[44] Ĝi estis konsiderata kiel paradigma ekzemplo de Hindua spiriteco.^[45][46]

Portalo pri Hinduismo

1. ↑ Timalsina, Sthaneshwar(स्थानेश्वर) (Novembro 2017). “Puruṣavāda: A Pre-Śaṅkara Monistic Philosophy as Critiqued by Mallavādin”, Journal of Indian Philosophy 45 (5), p. 939–959. doi:10.1007/s10781-017-9329-z. 
2. ↑ p. 941 "Puruṣavāda appears a preferred terminology in the early periods, before the time of Sankara." Vidu ankaŭ Purusha.
3. ↑ Deutsch 1988, p. 4, Citaĵo: "Advaita Vedanta is more than a philosophical system, as we understand these terms in the West today; it is also a practical guide to spiritual experience and is intimately bound up with spiritual experience.".
4. ↑ Deutsch 1973, p.3, noto 2.
5. ↑ The Concise Oxford Dictionary of World Religions
6. ↑ Sangeetha Menon, Advaita Vedanta, Internet Encyclopedia of Philosophy
7. ↑ Sthaneshwar Timalsina. (2008) Consciousness in Indian Philosophy: The Advaita Doctrine of 'Awareness Only'. Londono: eldonejo Routledge, p. 137–138. ISBN 978-1-135-97092-5.
8. ↑ David N. Lorenzen (eld.) (2015), A dialogue between a christian an a Hindu about religion, El Colegio de Mexico AC
9. ↑ Robert D. Baird (1986), Swami Bhativedanta and the Bhagavd Gita As It Is. In: Robert Neil Minor (ed,), Modern Indian Interpreters of the Bhagavad Gita, SUNY Press
10. ↑ Goswami Abhay Charan Bhaktivedanta (1956) Shri Krishna' The Supreme 'Vedantist Alirita la 2an de aŭgusto 2020.
11. ↑ Swami Vireshwarananda (1936), Adhyasa or Superimposition
12. ↑ Kanamura 2004.
13. ↑ Comans 2000, p. 183.
14. ↑ Deutsch 1973, pp. 48–52.
15. ↑ Mayeda 2006, pp. 78–79.
16. ↑ Nakamura 1950a, p. 112.
17. ↑ Grimes 1990, pp. 6–7.
18. ↑ ^{18,0 18,1} Sangeetha Menon (2012), Advaita Vedanta, IEP
19. ↑ Olivelle 1992, pp. x–xi, 8–10, 17–18.
20. ↑ Stephen Phillips (1998), Classical Indian Metaphysics, Motilal Banarsidass, (ISBN 978-8120814899), p. 332 noto 68
21. ↑ Nakamura 1950, pp. 221, 680.
22. ↑ Sharma 2007, p. 4.
23. ↑ Fort 1998, pp. 114–120.
24. ↑ Jacqueline G. Suthren Hirst. (2005) Samkara's Advaita Vedanta: A Way of Teaching. Londono: eldonejo Routledge, p. 6, 38–39, 60–63, 83–84. ISBN 978-1-134-25441-5.
25. ↑ Bina Gupta. (1995) Perceiving in Advaita Vedānta: Epistemological Analysis and Interpretation. Motilal Banarsidass, p. 54–55, 66–68, 74–76, 246–247. ISBN 978-81-208-1296-3.
26. ↑ Sharma 1995, pp. 8–14, 31–34, 44–45, 176–178.
27. ↑ Fost 1998, pp. 387–405.
28. ↑ Indich 2000, p. vii.
29. ↑ Fowler 2002, pp. 240–243.
30. ↑ Brannigan 2009, p. 19, Citaĵo: "Advaita Vedanta is the most influential philosophical system in Hindu thought.".
31. ↑ Sangeetha Menon (2012), Advaita Vedanta, IEP; Citaĵo: "The essential philosophy of Advaita is an idealist monism, and is considered to be presented first in the Upaniṣads and consolidated in the Brahma Sūtra by this tradition."
32. ↑ King 1995, p. 65; Citaĵo: "The prevailing monism of the Upanishads was developed by the Advaita Vedanta to its ultimate extreme"..
33. ↑ JN Mohanty (1980), "Understanding some Ontological Differences in Indian Philosophy", Journal of Indian Philosophy, Volume 8, Issue 3, p. 205, Citaĵo: "Nyaya-Vaiseshika is realistic; Advaita Vedanta is idealistic. The former is pluralistic, the latter monistic."
34. ↑ Deutsch 1988, p. 3.
35. ↑ Joseph Milne (1997), "Advaita Vedanta and typologies of multiplicity and unity: An interpretation of nondual knowledge", International Journal of Hindu Studies, Volume 1, Issue 1, pp. 165–188
36. ↑ Doniger, Wendy. (2013) On Hinduism. ISBN 978-9382277071. OCLC 853310279.
37. ↑ Advaita Philosophy (en-US). Arkivita el la originalo je 2020-08-12. Alirita 23a de majo 2019. Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2020-08-12. Alirita 2020-08-01.
38. ↑ What Kind of Religion is Vedanta? (en-US). Alirita 23a de majo 2019.
39. ↑ Novetzke 2007, pp. 255–272.
40. ↑ Goodall 1996, p. xli.
41. ↑ Davis 2014, pp. 13, 167 kun noto 21.
42. ↑ Nakamura 1950, p. 691.
43. ↑ Nicholson 2010, p. 68.
44. ↑ King 2002, pp. 119–133.
45. ↑ Arvind Sharma. (2006) A Guide to Hindu Spirituality. World Wisdom, p. 38–43, 68–75. ISBN 978-1-933316-17-8.
46. ↑ Richard King. (2013) Orientalism and Religion: Post-Colonial Theory, India and "The Mystic East". Routledge, p. 128–132. ISBN 978-1-134-63234-3.